تعیین زمان ماندگاری محصول و مشخص نمودن تاریخ انقضاء مواد غذایی از مهمترین موارد و جزء حداقل الزامات تضمین ایمنی مواد غذایی هستند.
شاید بتوان گفت که از مهمترین مواردی که مصرف کننده به هنگام خرید به آنها توجه میکند تاریخ تولید و تاریخ انقضاء است. این موارد در خصوص مواد غذایی فساد پذیر مانند شیر اهمیت بیشتری مییابند.
قوانین مربوط به تعیین زمان ماندگاری و تاریخ انقضاء مواد غذایی در کشورهای مختلف متفاوت است. در این مقاله به مبانی تعیین زمان ماندگاری و تاریخ انقضاء مواد غذایی پرداخته و به قوانین و دستورالعملهای ملی مربوط به آن اشاره خواهیم نمود.
تاریخ انقضاء محصول معمولاً طی تولید با توجه به خطرات میکروبی، شیمیایی و کیفی مواد خام مورد استفاده، در فرآیند تولید و محصول تعیین می شود .
معمولاً از روشهای ارزیابی ریسک در کنترل کیفیت استفاده میشود و خطرات احتمالی جستجو و مشخص می شود .
هنگامیکه خطرات احتمالی تعیین شد، محصول از نظر وجود آن خطرات مورد ارزیابی و آزمایش قرار می گیرد. این آزمایشات که معمولاً با کمک آزمایشگاههای معتبر انجام میشوند، به صورت مدت دار و هر چند روز یک بار انجام می شوند تا بتوان تاریخ انقضاء را تعیین نمود.
مدت زمان ماندگاری ( تاریخ انقضا ) برخی از محصولات غذایی در صورت باز نکردن و نگهداری در دمای مناسب عبارت است :
- شیر پاستوریزه: 5 الی 7 روز (داخل یخچال )
- شیر استریلیزه :حداقل 8 هفته حداکثر 6 ماه (داخل یخچال )
- پنیر سفید پاستوریزه و هموژنیزه : 2 ماه(داخل یخچال )
- پنیر پیتزا : 6 ماه (داخل یخچال )
- کره حیوانی پاستوریزه: 9 ماه (داخل یخچال )
- ماست پاستوریزه و هموژنیزه : 20 روز (داخل یخچال )
- پنیر پیتزا: 6 ماه (داخل یخچال )
- دوغ : 3 ماه (داخل یخچال )
- سس کچاپ : 6 ماه (در محیط خشک و خنک )
- سس خردل : 6 ماه (در محیط خشک و خنک )
- سس مایونز: 6 ماه (در محیط خشک و خنک )
- روغن گیاهی : 1 سال (در محیط خشک و خنک )
- نان بسته بندی : 5 الی 7 روز (در محیط خشک و خنک )
- شکلات : 1 سال (در محیط خشک و خنک )
- تخم مرغ : 3 تا 4 هفته (داخل یخچال )
- ماکارونی : 2 سال (در محیط خشک و خنک )
- سوسیس و کالباس : 1 ماه (داخل یخچال )
- کیک بسته بندی : 1 الی 2 ماه (در محیط خشک و خنک )
- بیسکوئیت و بیسکوئیت کرمدار : 6 تا 12 ماه (در محیط خشک و خنک )